Koty brytyjskie – silna osobowość w połączeniu z opanowaniem i rezerwą

Rozmowa z Anną i Krzysztofem Czyżkowskimi, właścicielami Hodowli Kotów Brytyjskich „Czankra”

Na Państwa stronie internetowej czytamy, że hodowla działa od 1998 roku. Jak rozpoczęła się Państwa przygoda z kotami brytyjskimi?

Początek naszej przygody z kotami brytyjskimi nie wiązał się z pragnieniem rozpoczęcia hodowli. Był to czas, kiedy oboje pracowaliśmy zawodowo i chcieliśmy mieć towarzysza, do którego, mówiąc kolokwialnie, będzie „można zagadać” po powrocie do domu. Wybór pomiędzy psem a kotem ostatecznie zakończył się zakupem kota. Pośród ras kotów – postawiliśmy na kota brytyjskiego. Znaleźliśmy hodowlę kotów tej rasy w Poznaniu u Pani Marzeny Mroczkowskiej-Filipowicz i tak do naszego domu zawitała kotka srebrzysto-czarna pręgowana klasycznie z pomarańczowymi oczami Rosa Happy Star*PL.

Foto. archiwum prywatne

Byli Państwo prekursorami hodowli kotów brytyjskich w Polsce. Czy wiązało się to z trudnościami?

Zacznijmy od tego, że pomysł rozpoczęcia hodowli nie pojawił się od razu, od pierwszego pojawienia się kota brytyjskiego w naszym domu. Początkowo miał to być tylko przyjaciel, z którym spędzaliśmy wolny czas. Dopiero później, za namową pani Marzeny pojawiliśmy się na pierwszej wystawie kotów jako widzowie, a na jednej z następnych już jako wystawcy. Potem przyszedł pierwszy miot kociąt i tak to się zaczęło… Co do trudności, to przede wszystkim były to wyzwania związane z ograniczeniami w szeroko pojętej komunikacji – Internet dopiero raczkował, nie był jeszcze tak popularny jak teraz. Nie było platform społecznościowych, komunikatorów, poprzez które moglibyśmy łatwo kontaktować się z innymi hodowcami i wymieniać porady na temat hodowli bądź prezentować swoje kocięta. Nie byliśmy również wtedy jeszcze w strefie Schengen, więc nawet podróżowanie było utrudnione. Jako ciekawostkę podam fakt, że pierwsze informacje o dostępnych kociętach z naszych miotów publikowaliśmy jako ogłoszenia drobne w gazetach codziennych – coś, co dzisiaj w tej sferze wydaje się anachronizmem.

Link do strony hodowców: link

Proszę opowiedzieć nam o tej rasie. Jakie są koty brytyjskie? Co wyróżnia je na tle innych ras kotów?

Można powiedzieć, że nazwa rasy dobrze służy określeniu podstawowych cech charakteru tych kotów – tak jak dwunożnych przedstawicieli byłego imperium, koty brytyjskie cechuje silna osobowość, połączona z opanowaniem i dużą rezerwą. To właśnie te ich cechy sprawiają̨, że nie wymagają̨ one tyle zainteresowania ze strony ludzi, co przedstawiciele innych ras. Oczywiście nie gardzą̨ również̇ czułościami, jednak niechętnie dają̨ się̨ brać na ręce czy siadają̨ na kolanach, jeżeli same tego akurat w tym momencie nie chcą̨. Wolą przebywać w pobliżu człowieka, na przykład leżąc u jego boku lub chodząc za nim krok w krok i obserwując jego działania. Sprawiają̨ wrażenie, jakby prowadziły spokojny i dyskretny nadzór nad wszystkim, co się̨ dzieje w ich domu. Są̨ zwierzętami bardzo lojalnymi – szybko i trwale przywiązują̨ się̨ do właściciela i do innych osób będących w ich rozumieniu domownikami. Jeżeli chodzi o temperament, to koty brytyjskie są̨ umiarkowanie aktywne, ze względu na swoje rozmiary i wagę̨. Często preferują̨ niższe partie domu czy mieszkania. Nie zdarza im się̨ za to zbyt często, jak to czasem mają w zwyczaju inne rasy, skakać́ na szczyt lodówki, by stamtąd wylądować́ na plecach właściciela. Nie są̨ to więc koty destrukcyjne, co z pewnością̨ doceni wiele osób. Jedynie w czasie ich krótkotrwałych, zwykle porannych, gonitw po domu, ludzie mieszkający piętro niżej, mogą̨ odnieść́ wrażenie, że zalęgły się̨ u nas miniaturowe słonie… Brytyjczyki są̨ przeważnie kotami cichymi, nie rozkoszują̨ się̨ nadmiernie tembrem swojego głosu. Wydają̨ delikatne miauknięcia jedynie wtedy, gdy mają do nas jakąś sprawę̨ – albo żądają czułości, albo sygnalizują̨, że coś im dolega, albo po prostu zwracają̨ uwagę̨, że pusta miska już̇ powinna być́ napełniona.

Co należy wziąć pod uwagę, gdy chcemy zdecydować się na kota tej rasy?

Odwróciłbym tę kwestię, pytając o oczekiwania przyszłych właścicieli – jeżeli ktoś szuka spokojnego, stonowanego i cichego towarzysza życia, to kot brytyjski jest właśnie dla niej/dla niego. Charakterystyczne dla brytyjczyków cechy sprawiają̨, że koty brytyjskie nadają̨ się̨ dla bardzo szerokiego grona osób – dla ludzi samotnych będą̨ lojalnymi towarzyszami życia a dla rodzin wspaniałymi kompanami zabaw i dorastania dzieci. Ludzie starsi znajdą radość́ w obcowaniu z cichym i spokojnym zwierzęciem, okazującym im przywiązanie w nienachalny sposób, natomiast młodym, aktywnym „yuppies” brytyjczyk może dać́ szansę na chwilę wyciszenia po kolejnym dniu czy tygodniu „wyścigu szczurów”.

Czy kociaka tej rasy łatwo jest wychować? Jakie działania są szczególnie ważne w tym procesie?

Ze względu na swój charakter, kocięta tej rasy są łatwe w wychowaniu. W naszej hodowli dokładamy wszelkich starań́, aby koty i kocięta czuły się̨ jak równoprawni członkowie rodziny, i tak też je traktujemy. Każde zwierzę̨ jest dla nas jednakowo ważne i zasługuje na miłość́ i troskę̨, którą staramy się̨ im zapewnić́. Wszystkie kocięta urodzone w naszej hodowli kotów brytyjskich niemal od pierwszych chwil życia wychowują̨ się̨ w towarzystwie innych kotów oraz zajmujących się̨ nimi ludzi. Dzięki temu, kiedy przyjdzie im opuścić́ nasz dom i udać́ się̨ do nowych rodzin, są̨ w pełni zsocjalizowane.

Proszę opowiedzieć o kontaktach kotów brytyjskich z dziećmi?

Koty brytyjskie dzięki spokojnemu temperamentowi oraz wrodzonej cierpliwości doskonale układają̨ sobie stosunki z dziećmi – przywiązują̨ się̨ do starszych, bawią̨ się̨ z młodszymi, a tolerują̨ zupełnie małe. Również dobrze udaje się̨ kotom życie pod jednym dachem z innymi zwierzętami.

Zajmijmy się przez chwilę kwestiami zdrowotnymi. Czy są narażone na jakieś choroby dziedziczne?

Jeżeli chodzi o choroby genetyczne u brytyjczyków, to narażone są one na wielotorbielowatość nerek (PKD) oraz chorobę serca – kardiomiopatię przerostową (HCM). PKD jesteśmy w stanie wykryć poprzez testy ze śliny bądź krwi, HCM – poprzez wykonanie echa serca. Przypadłości te powinny eliminować koty z programów hodowlanych.

Czy mogą się Państwo podzielić ciekawostkami dotyczącymi rasy?

Może odrobina historii rasy… Przyjmuje się̨, że koty brytyjskie pochodzą̨ od zwykłych kotów domowych żyjących w starożytnym Rzymie. Na terenach obecnej Wielkiej Brytanii znalazły się̨ dzięki legionistom imperium rzymskiego, którzy najechali wyspy około 2000 lat temu. Przywieźli je oni, aby walczyły z gryzoniami niszczącymi zapasy żywności w magazynach wojskowych. Przez ko- lejne wieki koty brytyjskie żyły w angielskich miastach i na farmach głównie jako zwierzęta „gospodarskie”, gdyż̇ były doceniane przede wszystkim za swoją łowność́. Walcząc i rozmnażając się̨ między sobą̨, na drodze selekcji naturalnej, wykształcały z pokolenia na pokolenie cechy tak bardzo dziś́ u nich pożądane, czyli muskularny, zwarty tułów i szerokie barki oraz krótkie mocne nogi. Doprowadziło to również̇ do pojawienia się̨ u rasowych kotów brytyjskich krótkiego, niezwykle gęstego futra, dzięki któremu mogły przetrzymać́ różne warunki pogodowe. Z czasem ludzie zaczęli dostrzegać́ również̇ cenne walory ich „wnętrza” – lojalność́, nienachalną towarzyskość́ oraz spokojne, pełne ufności usposobienie. Skłaniało ich to do stopniowej zmiany postrzegania roli kotów krótkowłosych. Doceniono je bowiem nie tylko jako pomocników w prowadzeniu gospodarstwa, ale również̇ jako wiernych towarzyszy życia. Zainteresowanie wyspiarzy hodowlą i doskonaleniem własnych linii kotów rasowych rozkwitło jednak w pełni w czasach epoki wiktoriańskiej dziewiętnastego wieku. Przyczyniła się̨ do tego – paradoksalnie – obecność́ obcych ras kotów przybyłych z orientu. Dumni Brytowie postanowili bowiem określić́ swoją własną lokalną rasę̨, która miała stanowić́ przeciwwagę̨ dla egzotycznych przybyszów z dalekich krajów. Za twórcę̨ standardu rasy kotów brytyjskich przyjmuje się̨ Harrisona Weira, angielskiego ilustratora i malarza natury, który – według pewnych źródeł – sam dokonywał selekcji i kojarzenia najlepszych osobników spośród angielskich „podwórkowców”. Weir zorganizował w 1871 r. pierwszą wystawę̨ kotów w Crystal Palace w Londynie, na której koty brytyjskie krótkowłose były jedynymi wystawianymi jako rodowodowe koty rasowe.

Bardzo dziękuję za rozmowę!

Rozmawiała: Martyna Major